Litteken verwijderen? Overweeg eerst behandelopties

Oudere littekens kunnen nog steeds hinderlijke klachten veroorzaken en het zelfvertrouwen aantasten. Velen met een oud litteken vragen zich daarom af of dit nog te verwijderen is. Maar hebben zij wel te maken met een oud litteken? Zijn er misschien nog behandelingsopties voor het litteken? Daarover gaat dit blog.

Littekens vormen een essentieel onderdeel van het genezingsproces van de huid. Jouw lichaam probeert de beschadigde huid te herstellen door littekenweefsel te vormen. Dit littekenweefsel verschilt van de normale huid in kleur, textuur en structuur.  

• Je litteken laten behandelen
• Een onrijp litteken
• Hoelang blijft een litteken onrijp?
• Een onrijp litteken behandelen, wat zijn de opties?
• Een volwassen litteken
• Zijn volwassen (oude) littekens te verwijderen?

Je litteken laten behandelen 

Om littekenvorming en de mogelijkheid voor littekenbehandeling te begrijpen, beschrijven we twee fasen in het proces van littekenvorming: de fase waarin het litteken onrijp is en de fase waarin het litteken rijp of volwassen is (het volwassen litteken).

Een onrijp litteken 

Een onrijp litteken is meestal (fel)rood of paars van kleur, opgezwollen en vertoont tekenen van ontsteking. Het zijn signalen dat het litteken nog aan het veranderen en evolueren is.  

Tip! Je kunt zelf testen of je litteken nog actief is, door met je vinger op het litteken te drukken. Het litteken wordt dan even wit doordat het bloed uit de kleine bloedvaatjes in het litteken wegstroomt. Haal je je vinger weer weg, dan wordt het litteken snel weer rood.  

Wanneer deze kleurverandering niet meer ontstaat, is je litteken uitgerijpt en definitief.   

Bij een onrijp litteken bestaat nog de mogelijkheid om iets aan de klachten en de zichtbaarheid van je litteken te doen.  

Het betekent ook dat de kans nog bestaat (maar dit kan ook al meteen vanaf de start van wondgenezing) dat het litteken uitgroeit tot een hypertrofisch, keloïd, of atrofisch litteken. We noemen dat afwijkende littekens. 

Hoelang blijft een litteken onrijp? 

Een vers litteken blijft doorgaans onrijp gedurende een periode van 1,5 tot 2 jaar.

Binnen deze periode kun je nog iets doen aan klachten en proberen de zichtbaarheid van het litteken te vervagen.  De precieze periode waarin een litteken onrijp is, kan variëren door verschillende factoren, waaronder:  

• De grootte en diepte van de wond 
• Individuele genezingssnelheid 
• Leeftijd 
• Huidtype  
• Locatie van het litteken op het lichaam 

Een onrijp litteken behandelen. Wat zijn de opties? 

Een behandeling kan helpen tegen klachten als droogheid, jeuk, pijn en roodheid. Ook heb je nog invloed op de soepelheid van het weefsel en hoe het litteken er uiteindelijk uit gaat zien. Hoe eerder je start met het behandelen en verzorgen van je litteken, hoe beter het eindresultaat.  Hieronder bespreken we de behandelopties die er zijn bij een onrijp litteken. 

UV-bescherming  

Pas altijd op met zonlicht wanneer je litteken nog onrijp is. Ongeacht van welk type litteken er sprake is. Nieuwe littekenhuid kan UV-straling nog niet goed weren. Gebruik daarom een zonnebrandcrème met een hoge SPF, zoals ALHYDRAN SPF30.   

Hydrateren en vocht vasthouden 

Een vers of onrijp litteken verliest meer vocht dan een gezonde huid. Dat geeft klachten zoals jeuk, pijn, roodheid en verdikking. Een goede hydratatie, waarbij ook vocht wordt vastgehouden is daarom belangrijk. Voorkom uitdroging.  Smeer daarom in met een littekencrème zoals ALHYDRAN littekencrème. Deze crème bevat hydraterende en vochtbehoudende ingrediënten.  

Behandelen met siliconenpleisters of siliconengel 

Siliconenpleisters of siliconengel zijn vormen van medische siliconen littekentherapie. Start hier altijd mee in overleg met een medisch specialist.  

Meestal zie je al na enkele dagen dat je litteken soepeler wordt. Verbetering van kleur en dikte duren langer. Op zichtbare plekken (zoals het gezicht) is het prettig om een gel te gebruiken. Onder kleding wordt vaak voor een pleister gekozen.  

Bekijk op de pagina  welk product past bij jouw litteken welke vormen, maten en diktes er zijn en bepaal welke voor jou het meest geschikt is. 

Twijfel je welke behandeling het beste bij jou past? Of wil je meer weten over de verschillende soorten littekens en mogelijke behandelingen? Vraag dan de gratis littekengids aan.  

Andere behandelmogelijkheden bij een onrijp litteken 

We benoemen kort nog andere behandelopties die je kunt overwegen, en samen met een medisch specialist: 

Druktherapie 

wordt vaak toegepast op hypertrofische- en keloïd littekens. Met behulp van drukverbanden of -kleding probeert men het littekenweefsel plat te houden en de bloedcirculatie te verbeteren. Hierdoor geneest het litteken sneller.  Overigens kan druktherapie uitstekend werken in combinatie met siliconentherapie. 

Lasertherapie 

Verschillende soorten lasers (zoals fractionele lasers) worden gebruikt om littekens te behandelen. Deze lasers helpen bij het verbeteren van textuur en kleur van het litteken. Een litteken volledig weglaseren gaat niet.

Corticosteroïdeninjecties 

Corticosteroïden kunnen worden geïnjecteerd in littekens om ontstekingen en de vorming van littekenweefsel te verminderen. Het litteken wordt platter en minder zichtbaar. 

Microneedling 

Microneedling is een toepassing waarbij kleine microperforaties in de huid worden gecreëerd. Dit stimuleert de productie van collageen en verbetert de textuur van het litteken.  

Operatieve correctie 

Bij ernstige littekens kan een operatieve correctie nodig zijn. Dit kan bestaan uit het herplaatsen van het litteken of het verwijderen van overtollig littekenweefsel. 

Een volwassen litteken 

Zodra roodheid afneemt, wordt het litteken minder actief en kleurt het uiteindelijk wit of lichtbruin van kleur. Het zijn de eerste tekenen dat een litteken volwassen is. Ook is het litteken minder verheven, soepeler en geeft het minder jeuk en pijn.   

De zichtbaarheid van een volwassen litteken kan in uitzonderlijke situaties nog wel wat verbeterd worden. Neem hiervoor contact op met een medisch specialist.  

Zijn volwassen (oude) littekens te verwijderen? 

Een litteken volledig weghalen gaat helaas niet. De structuurveranderingen die zijn ontstaan in de huid zijn blijvend. Wel bestaan er dus behandelmogelijkheden die gericht zijn op het verminderen van de zichtbaarheid en het verbeteren van de textuur van het litteken.  We bespreken kort wat opties die je kunt bespreken met een dermatoloog of plastisch chirurg.  

Chirurgische verwijdering – het wegsnijden van littekenweefsel en sluiten van de wond met hechtingtechniek. 

Huidtransplantatie – een stuk gezonde huid van een ander deel van het lichaam wordt geplaatst op het litteken. 

Microneedling met PRP (plaatjesrijk plasma) – helpt bij de regeneratie van huidweefsel en het verminderen van littekenweefsel 

Laserbehandelingen met ablative lasers – Ablatieve lasers verwijderen het bovenste laagje van de huid en worden gebruikt om littekenweefsel te verminderen.   

Dermabrasie en microdermabrasie – helpt bij het afschrapen van de bovenste laag van de huid, waardoor het littekenweefsel wordt verminderd en een gladdere huid wordt bevorderd. 

Injecties met fillers – bij het opvullen van deuken of putjes in het litteken, waardoor het uiterlijk wordt verbeterd. 

Chemische peelings – Sterkere chemische peelings helpen bij het vervagen van littekens door de buitenste huidlagen te verwijderen (afschilferen). 

Onthoud dat de effectiviteit van deze behandelingen varieert afhankelijk van het type litteken, de ernst ervan, je huidtype en je algemene gezondheid. Overleg altijd met een dermatoloog of plastisch chirurg om de meest geschikte behandelingsoptie te bepalen op basis van jouw specifieke situatie.